Nu zijn steeds meer ruimtevaartbedrijven geïnteresseerd in verticaal landende (en dus herbruikbare) raketten om hun kosten te verlagen.
Maar wat was de eerste raket van dit type?
In deze blogpost laten we je kennismaken met de eerste herbruikbare raket voor verticaal opstijgen: de DC-X raket.
3, 2, 1… Lift Off!?
Het doel van het Delta Clipper-programma
Het ultieme doel van het Delta Clipper-programma was om een prototype te produceren.b>voertuig ruimteschip met verticaal opstijgen en verticaal herbruikbare landing in een enkele trap die naar een baan om de aarde kon vliegen. Het programma heeft verschillende versies ontwikkeld: de DC-I (of DC-Y), de DC-X, de DC-XA en de DX-X2.
De motoren van de DC moesten zoveel mogelijk gebruik maken van technologie standaard om de kosten te verlagen en de productie te vergemakkelijken.
Afbeelding 1 en 2: eerste start en landing. Credit: McDonnell Douglas.
Een raket die ruimtereuzen inspireerde
De Delta Clipper Experimental, of DC-X, had de basis kunnen vormen van een nieuwe generatie ruimtevaartuigen. Een reeks succesvolle tests in de woestijn halverwege de jaren negentig deed deze belofte rijzen en zinspeelde op toekomstige missies naar een lage baan om de aarde en zelfs de maan.?
Vandaag de dag vliegen ruimtevaartbedrijven zoals SpaceX en Blue Origin met raketten die gebaseerd zijn op hetzelfde verticale lanceer- en landingsconcept als DC-X. De mogelijkheid om raketten op deze manier te hergebruiken, in plaats van ze in de oceaan te laten neerstorten, belooft de kosten exponentieel te verlagen.
Maar bijna 25 jaar geleden leek deze droom van herbruikbare ruimteschepen nog ver weg. De DC-X, NASA’s futuristische ruimtevaartuig, eindigde zijn leven in een explosie op het lanceerplatform…
Het begin van de McDonnell Douglas DC-X
De DC-X werd geboren in een tijdperk dat gericht was op ruimteverkenning. Het spaceshuttleprogramma van de NASA had tientallen succesvolle vluchten in een baan om de aarde gemaakt en projecten als het Internationale Ruimtestation en de bble ruimtetelescoop tot leven gebracht.
Maar shuttles hadden ook nadelen. Zeven bemanningsleden kwamen om in 1986 toen een afdichting van het ruimteveer Challenger het begaf. Bovendien waren de shuttles niet zo herbruikbaar als verwacht.
Op zoek naar een duurzamere optie begon de DC-X als een project van de Amerikaanse luchtmacht met luchtvaartfabrikant lank” title=”McDonnell McDonnell Douglas.
Hier is een korte video met uitleg over de DC-X.
Tot dan toe kon geen enkel ruimtevaartuig verticaal opstijgen en landen. De nieuwe raket testte technologieën die nog nooit eerder voor ruimtevaartuigen waren gebruikt, en ingenieurs zagen het als een opwindend project om bij betrokken te zijn.
” Ik kijk terug op deze periode in mijn carrière en waardeer het echt,” zegt Dan Dumbacher, projectmanager van het DC-X programma van 1994 tot 1996. “In de wereld van de lanceervoertuigen deden we dingen die over het algemeen niet toegestaan waren”.
De ontwikkeling van de Delta Clipper Experimental (DC-X)
De bouw van het eerste DC-X prototype begon in 1991 en de ingenieurs begonnen op 18 augustus 1993 met testen op de White Sands Remote Test Range in New Mexico. Tijdens zijn eerste vlucht vloog het vaartuig iets minder dan een minuut en bereikte een hoogte van 151 voet (ongeveer 46 meter). In opeenvolgende tests bleef de raket opstijgen en bijna direct landen waar hij de vlucht begon, waarmee hij zijn belofte waarmaakte.
NASA’s langetermijnplannen noemden het gebruik van de Delta Clipper X voor regelmatige ruimtereizen. Het agentschap zei dat de raket een nieuwe goedkope route zou kunnen bieden. En volgens één schatting zou de prijs van een vlucht aan boord van het ruimteschip niet duurder zijn dan een reis rond de wereld op de oceaanstomer Queen Elizabeth 2.
Na de ontwikkeling van het programma begon een nieuwe verbeterde versie van de raket, genaamd de DC-XA, met testen op White Sands. In 1996 vloog de raket drie keer, waarbij in één test een hoogte van 3048 meter werd bereikt!
Lanceringsprijs van het programma: 10 miljoen dollar in 1991.
Het einde van de Douglas DC-XA
Op 31 juli 1996 was het de eerste mislukking. De afdaling van de raket verliep zonder problemen, maar toen het de grond naderde, verhinderde een fout dat een van de vier landingspoten kon worden uitgeklapt. Zonder deze essentiële stabilisator kon het vliegtuig niet goed landen. In de controlekamer dacht Dumbacher dat het einde van de DC-XA het einde van zijn carrière betekende. Toen ging de telefoon. Dumbacher werd door zijn baas gefeliciteerd met het goed uitgevoerde werk. Hoewel het project tot een vuurzaam einde kwam, werd het uiteindelijk als een succes beschouwd. Het team had een hele nieuwe ruimteschiptechnologie ontwikkeld en getest.
” Sommige mensen zullen de laatste test als een mislukking beschouwen,” zei Dumbacher. “Vanuit één gezichtspunt kan ik me dat voorstellen. Vanuit een ander gezichtspunt hebben we de grenzen kunnen verleggen.”
Credit: McDonnell Douglas.
In minder dan twee decennia zou deze technologie leiden tot een nieuw type ruimtevaartuig gebaseerd op hetzelfde verticale lanceer- en landingsconcept als de DC-X.
De vervangers van de DC-X
herbruikbare raketten zijn goedkoper en bieden ruimtelanceerders de mogelijkheid om meer vluchten in kortere tijd uit te voeren. Bedrijven zoals SpaceX en Blue Origin ontwikkelen dit type draagraket om goedkope ruimteverkenning mogelijk te maken en hun winstgevendheid te vergroten.
SpaceX heeft met succes een aantal raketten en ruimtevaartuigen gelanceerd en hergebruikt. Blue Origin is ondertussen van plan om een missie naar de Maan te sturen in 2024 (met NASA) met herbruikbare raketten gebaseerd op hun New Shepard en New Glenn, twee verticaal opstijgende en landende ruimtevaartuigen.
SpaceX heeft nog ambitieuzere plannen voor zijn Starship raket. Elon Musk heeft gezegd dat hij er Mars mee wil bereiken in 2024.
Dit type ruimtevaartuig, en soortgelijke, zal waarschijnlijk op een dag de basis vormen van de volgende golf van ruimteverkenning?
Dumbacher en het DC-X team wisten het misschien niet toen ze in 1993 hun futuristische raket zagen opstijgen, maar ze begonnen een nieuw tijdperk van ruimteverovering….
Bedankt voor het lezen van deze blogpost over de allereerste herbruikbare verticale start- en landingsraket.
Als u geïnteresseerd bent in de verovering van de ruimte, nodigen wij u uit om onze online winkel te bezoeken.
Tot ziens bij Le Petit Astronaute!
Ontdek ons volgende artikel: het toekomstige maandorp